این مقاله، مطلبی است که به نقل از علامه سید محمد حسین حسینی طهرانی در سایت مکتب وحی (وبسایت رسمی نشر آثار علامه طهرانی) از اوضاع علم و دانش در دوران امام محمد باقر (ع) آمده است که در ادامه آن را میخوانیم:
آية اللَه حاج شيخ محمّد حسين مظفّر- أعلى اللَه درجته السَّامية- در کتاب «تاريخ الشِّيعة» گويد: شيعه در زمان حضرت امام محمد باقر عليه السّلام از ناحيه بنى اميّه در تنگى و ضيق شديد نبود به مثابه ضيق و تنگنائى که پيش از عصر آن حضرت در آن بوده‌اند. در زمان حضرت کاروانها به سوى وى براى سيراب شدن و به نهايت مکيدن از آبشخورهاى دانش و معارف او از نقاط بعيده به راه مى‌افتادند. در عصر وى روايت و راويان از او بسيار گرديدند، و روايت و حديث از او به مقدار معتنابهى از آباء گرامى سابقش فزونى گرفت.
حديث باقرى در هر قطرى از اقطار منتشر گشت، تا به جائى که جابر جُعْفى که از موثّقين راويان و أعاظم ناقلين أحاديث مى‌باشد، تنها از او هفتاد هزار حديث نقل نموده است. جابر از حاملين علوم اهل البيت بوده است. وَ عِلْمُهُمْ صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ لَا یحْتَمِلُهُ إلَّا نَبِىٌّ أوْ مَلَک مُقَرَّبٌ أوْ مُؤمِنٌ امْتَحَنَ اللَه قَلْبَهُ لِلإيمَان همان طور که در نصّ حديث وارد شده است.
در حديثى که از جابر روايت است وى گويد: عِنْدِى خَمْسُونَ ألْفَ حَدِيثٍ، مَا حَدَّثْتُ مِنْهَا شَيْئاً. کلُّهَا عَنِ النَّبِىِّ صلى اللَه عليه و آله مِنْ طَرِيقِ أهْلِ الْبَيْتِ.
«نزد من پنجاه هزار حديث موجود مى‌باشد که من يکى از آنها را هم بيان ننموده‌ام. همه آن احاديث از پيغمبر اکرم صل اللَه علیه و آله و سلّم است از طريق اهل بيت.»
تنها محمد بن مسلِم از حضرت امام باقر بخصوص سى هزار حديث روايت کرده است.
بَه بَه! شما چه بزرگمردانى هستيد! چقدر ظروف علم شما صلاحيّت دارد تا آن مقادير عظيمه از علوم اهل البَيْت را در برگيرد! آن هم آن علوم صَعْب و مُستصعب را! آرى اين امرِ بديعى نيست، چرا که: النَّاسُ مَعَادِن
در عصر حضرتش علمائى از رجال حديث به ظهور رسيدند که يگانه تکيه گاه شيعه بر احاديث آنان نه تنها در آن زمان، بلکه در اعصار آتيه بوده‌اند. آنان در محضر حضرت امام جعفر صادق عليه السّلام مقام والاترى را حائز بوده‌اند. حضرت بر ايشان نظر عطوفت و مرحمت مى‌فرمود، و با احترام و ملايمت و مرافقت سلوک مى‌فرمود. و درباره آنها از حضرت مدائح جليله‌اى صادر گرديده است، أمثال جابر، و محمد بن مسلم، و زُرارَه، و حُمْران دو پسران أعْین، و ابن أبى یعْفُور، و بُرَيْدِ عِجْلى، و سُدَيْر صَيْرَفى، و أعْمَش، و أبو بَصير، و مَعْروف بن خَرَّبوذ و بسيارى دگر از غير ايشان، همان طور که شعراى پهلوان و عالى مرتبتى ظهور نمودند أمثال کمَيت که آثار خالده ايشان تا امروز زينت بخش صفحات تاريخ مى‌باشد.